ABC Frankowicza #24

Czy umowa o kredyt mieszkaniowy Nordea-Habit zawarta z poprzednikiem prawnym banku PKO S.A. zawiera klauzule abuzywne? Czy są podstawy prawne do stwierdzenia nieważności umowy kredytu zawartej z Nordea Bank Polska S.A.?

W przedmiotowym wpisie dokonamy analizy umów zawartych z bankiem Nordea Bank Polska S.A., wskazując na konkretne klauzule abuzywne (tzw. postanowienia niedozwolone), których wyeliminowanie skutkuje nieważnością całej umowy kredytu. W znacznej mierze kredyty te miały formę kredytów denominowanych, a sama umowa była podzielona na Część Szczególną Umowy i Część Ogólną Umowy.

Kwestionowane w postępowaniu sadowym klauzule abuzywne dotyczą zasad ustalania wysokości zarówno salda kredytu jak i poszczególnych rat kapitałowo-odsetkowych. Omawiane postanowienia znajdują się zasadniczo w Części Ogólnej Umowy i mają następującą treść:

1. Klauzule dotyczące wypłaty kredytu:

„W przypadku kredytu denominowanego w walucie obcej, wypłata środków następuje w złotych, w kwocie stanowiącej równowartość wypłacanej kwoty wyrażonej w walucie obcej” (§ 11 ust. 2  Części Ogólnej Umowy),

„Do przeliczeń kwot walut uruchamianego kredytu stosuje się kurs kupna waluty obcej według Tabeli kursów obowiązującej w Banku w dniu wypłaty środków, w momencie dokonywania przeliczeń kursowych” (§ 11 ust. 3 Części Ogólnej Umowy),

2. Klauzule dotyczące spłaty kredytu:

 „W przypadku kredytu denominowanego w walucie obcej: 1/ Harmonogram spłat kredytu wyrażony jest walucie, w której kredyt jest denominowany 2/ Spłata następuje w złotych w równowartości kwot wyrażonych w walucie obcej, przy czym do przeliczeń wysokości rat kapitałowo-odsetkowych spłacanego kredytu stosuje się kurs sprzedaży danej waluty według Tabeli kursów obowiązującej w Banku w dnia spłaty, w momencie dokonywania przeliczeń kursowych 3/ Do przeliczeń wysokości rat kapitałowo odsetkowych spłacanego kredytu stosuje się kurs sprzedaży danej waluty według Tabeli kursów obowiązującej w Banku w dniu spłaty, w momencie dokonywania przeliczeń kursowych.” (§ 13 ust. 7 pkt 1-3 Części Ogólnej Umowy).

Powyżej wskazane postanowienia stanowią podstawę do stwierdzenia nieważności umowy kredytu. Wadliwość cytowanych zapisów przejawia się w określeniu wysokości kwoty kredytu i rat kapitałowo-odsetkowych w oparciu o kurs CHF ustalany w sposób dowolny przez Bank. Nie wskazano, bowiem przejrzystych mechanizmów, według których Bank będzie wyznaczał kursy na potrzeby waloryzacji. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 11 grudnia 2019 r. sygn. akt: V CSK 382/18 podkreślił, iż „w świetle dotychczasowego orzecznictwa Sądu Najwyższego nie powinno budzić wątpliwości, iż postanowienia (…) Umowy mają charakter niedozwolony, uznaje się bowiem, iż określenie wysokości należności obciążającej konsumenta z odwołaniem do tabel kursów ustalanych jednostronnie przez bank, bez wskazania obiektywnych kryteriów, jest nietransparentne, pozostawia pole do arbitralnego działania banku i w ten sposób obarcza kredytobiorcę nieprzewidywalnym ryzykiem oraz narusza równorzędność stron”.

Co więcej, stosowanie przez Bank mechanizmu polegającego na uzależnieniu wypłaconej kwoty kredytu od kursu kupna, zaś wysokości spłacanych rat od kursu sprzedaży, skutkuje uzyskaniem dodatkowego, ukrytego i nieuzasadnionego wynagrodzenia. Bank bowiem wypłacając kwotę kredytu stosuje niższy kurs kupna, pobierając natomiast raty kredytowe stosuje wyższy kurs sprzedaży.

Rozstrzygnięcia spraw sądowych w sprawach przeciwko PKO BP S.A. jako następcy prawnemu Nordea Bank Polska S.A. kształtują się zdecydowanie na korzyść kredytobiorców. Sądy nie mają wątpliwości, że umowy frankowe Nordea Habit zawierają szereg niedozwolonych postanowień umownych, przez co bank ten masowo przegrywa w postępowaniach sądowych.

Wobec rosnącej liczby pozwów skierowanych przeciwko bankom, a jednocześnie utrzymania przychylnej dla frankowiczów linii orzeczniczej w sądach powszechnych, PKO BP S.A. deklaruje gotowość do zawarcia ugód.  W tym zakresie bank PKO BP S.A. realizuje propozycję KNF, poprzez uznanie kredytu od początku jako kredyt złotówkowy, z zastosowaniem oprocentowania według odpowiedniej stopy WIBOR, powiększonej o historycznie stosowaną dla takich kredytów marżę. Obliczone w taki sposób saldo zostałoby porównane z aktualnym zadłużeniem we frankach, a różnica pomniejszyłaby saldo zadłużenia.

Dysproporcja jednak między korzyściami wynikającymi ze stwierdzenia nieważności umowy, a warunkami proponowanych ugód przemawia jednoznacznie za skierowaniem sprawy na drogę postępowania sądowego.

W celu przygotowania analizy umowy zawartej z bankiem Nordea Bank Polska S.A. oraz oszacowania roszczeń zapraszamy do kontaktu pod numerem 608 649 107 lub na adres email: kancelaria@kppp.pl.