ABC Frankowicza #22

Santander Consumer Bank S.A. - czy odwołanie do kursu średniego NBP blokuje proces frankowy? - 25.02.2022 r.

Santander Consumer Bank S.A. był jednym z wielu banków, które miały w swojej ofercie kredyty hipoteczne nominowane do CHF. Były to nietypowe umowy, ponieważ wypłata kredytu następowała po przeliczeniu według kursu ustalanego arbitralnie przez bank, a spłata zgodnie z kursem sprzedaży NBP. Teoretycznie spłata kredytu następowała w oparciu o obiektywny i niezależny kurs NBP, jednak kryteria ustalania kursu wypłaty, a na skutek tego także wysokości zadłużenia, były sprzeczne z dobrymi obyczajami i rażąco naruszały interes konsumenta.

Należy mieć na uwadze, że tak jak w przypadku umów frankowych zawartych z innymi podmiotami, tak i w przypadku Santander Consumer Bank S.A. znajdują się niedozwolone postanowienia umowne. Najczęściej możemy się spotkać z klauzulą wypłaty tj. „Kredyt wypłacany jest w złotych polskich przy jednoczesnym przeliczeniu wysokości wypłacanej kwoty (transzy) na CHF wg kursu kupna walut dla CHF ustalanego przez Bank i obowiązującego w Banku w dniu wypłaty środków”. Ten pojedynczy zapis jest już wystarczającą przesłanką nieważności kredytu. Nie oznacza to, że jest to jedyna klauzula abuzywna. Sąd Okręgowy w Warszawie w wyroku z dnia 6 czerwca 2019 r. sygn. akt II C 137/17  uznał poniższe klauzule za niewiążące kredytobiorców:

a. § 2 ust. 1 w zakresie objętym brzmieniem „nominowanego do CHF, wg kursu kupna walut dla CHF, obowiązującego w Banku w dniu uruchomienia całości kredytu lub jego poszczególnych transz – w przypadku wypłaty kredytu w transzach”,
b. § 3 ust. 2 w zakresie objętym brzmieniem: „przy jednoczesnym przeliczeniu wysokości wypłaconej kwoty (transzy) na CHF wg kursu kupna walut dla CHF ustalonego przez Bank i obowiązującego w Banku w dniu wypłaty środków”,
c. § 5 ust. 3 w zakresie objętym brzmieniem: „Wysokość rat kapitałowo – odsetkowych zostanie ustalona po przeliczeniu kwoty wypłaconego kredytu na CHF, stosownie do postanowień niniejszej umowy.”,
d. § 5 ust. 4 w zakresie objętym brzmieniem: „w kwocie stanowiącej równowartość CHF”,
e. § 5 ust. 5 w zakresie objętym brzmieniem: „Kwota wpłaty raty w złotych przeliczana jest na CHF wg kursu sprzedaży obowiązującego w NBP na dzień przed datą wpływu środków do Banku.”,
f. § 8 ust. 2 w zakresie objętym brzmieniem: „w CHF o równowartości”,
g. § 11 ust. 4 w zakresie objętym brzmieniem: „kwota wymagalnego zadłużenia z tytułu niniejszej Umowy zostanie przeliczona na PLN według kursu sprzedaży waluty dla CHF z Tabeli kursów NBP obwiązującego w tym dniu”;

Często w zapisach umownych również można spotkać się z klauzulą zmiennego oprocentowania, gdzie według przepisu bank miał pełną swobodę co do zmiany jej wysokości. Oczywiście jest to niezgodne z dobrymi obyczajami, zasadą równości stron i pewności obrotu co rażąco narusza interesy powoda. Za Sądem Okręgowym we Wrocławiu należy wskazać, że „rację mają zatem powodowie wskazując, że umowa zawarta z nimi jest – w części jakiej normuje zasady zmiany oprocentowania kredytu – niekonkretna, niejasna i w istocie ma charakter normy blankietowej, która może zostać przez bank swobodnie wypełniona treścią tak co do przesłanek i częstotliwości zmiany oprocentowania, jak i w znacznej mierze co do samych mechanizmów jego ustalania. Pojęcie „zmiany parametrów finansowych rynku pieniężnego w kraju (lub krajów zrzeszonych w Unii Europejskiej), którego waluta jest podstawą waloryzacji nie jest, wbrew temu co wywodził pozwany bank, jasne, jednoznaczne i czytelne”. Zapis umowy nie wskazuje, jakie konkretnie parametry powinny być uwzględniane, i jaka jest ich waga, a także – w jaki sposób kształtują one ostateczną wysokość oprocentowania. Ani umowa, ani żaden z przedstawionych dokumentów nie zawiera żadnej formuły, algorytmu czy wzoru, umożliwiającego odkodowanie mechanizmu ustalania odsetek przez bank; nie sposób też ustalić, z jaką właściwie częstotliwością bank może zmieniać oprocentowanie.

Niestandardowy charakter umów kredytowych Santander Consumer Banku sprawiał, że na początku sądy bardziej skłonne były do wydawania wyroków odfrankowiających niż unieważniających umowy. Tendencja ta uległa już zmianie – sądy coraz częściej unieważniają umowy tego banku, czego przykładem jest wyrok Sądu Okręgowego w Katowicach z dnia 28.06.2021 r. do sprawy o sygn. akt I C 341/21

Wszystkich kredytobiorców frankowych, którzy zastanawiają się czy warto iść do sądu i walczyć o swoje prawa posiadając umowę z Santander Consumer Bank S.A. zapraszamy do kontaktu pod numerem 608 649 107 lub na adres email: kancelaria@kppp.pl, w celu przygotowania analizy umowy i szacunkowych korzyści w przypadku wygranej.