ABC Frankowicza #4

Samo złożenie pozwu przeciwko bankowi w tzw. sprawie frankowej nie powoduje automatycznie zatrzymania konieczności comiesięcznej spłaty kredytu.Jednak zgodnie z art. 730 § 2 k.p.c. sąd może udzielić zabezpieczenia przed wszczęciem postępowania lub w jego toku.

Konsekwencją zabezpieczenia roszczenia jest zgodne z prawem zaprzestanie spłaty rat kredytu w toku procesu, a ponadto zakaz wypowiedzenia umowy kredytu przez bank oraz zakaz wpisu do BIK-u.

Dla uzyskania zabezpieczenia wymagane jest uprawdopodobnienie roszczenia oraz interesu prawnego w udzieleniu zabezpieczenia (art. 730¹ § 1 i 2 k.p.c.).

Uprawdopodobnienie roszczenia o ustalenie nieważności sprowadza się do wykazania, że w zawartej umowie kredytu znajdują się klauzule niedozwolone (czyli klauzule indeksacyjne), co powinno skutkować nieważnością umowy.

Drugą przesłanką udzielenia zabezpieczenia roszczenia, jest interes prawny w jego udzieleniu. W świetle art. 730¹ § 2 k.p.c. istnieje on, gdy brak zabezpieczenia uniemożliwi lub poważnie utrudni wykonanie zapadłego w sprawie orzeczenia, lub w inny sposób uniemożliwi lub poważnie utrudni osiągnięcie celu postępowania. W sprawach frankowych, najwyższa szansa na udzielenie przez sąd zabezpieczenia zachodzi wobec banków mających trudności finansowe. W takim przypadku zachodzi bowiem realna obawa, że wykonanie orzeczenia w przyszłości będzie utrudnione bądź niemożliwe. Jako przykład można wskazać Getin Noble Bank S.A. lub Bank BPH S.A.

Co więcej dla uzyskania zabezpieczenia konieczne jest, aby udzielony przez bank kredyt był już spłacony, czyli aby łączna kwota dokonanych spłat przekroczyła wysokość wypłaconego kapitału.

Decyzja sądu w sprawie zabezpieczenia powinna zapaść w ciągu tygodnia od złożenia wniosku, jest to jednak postanowienie zaskarżalne, co oznacza, że bank może od niego wnieść zażalenie, które jest rozpoznawane przez sąd II instancji.

Na marginesie należy wskazać, że brak spłaty kredytu bez sądowego zabezpieczenia może doprowadzić do wypowiedzenia umowy kredytu przez bank. Jest to ryzykowne, jeżeli zabezpieczeniem kredytu był weksel, wówczas bank, kierując sprawę do sądu, może szybko otrzymać nakaz zapłaty w postępowaniu nakazowym, którego zaskarżenie wiąże się ze sporymi kosztami. Dodatkowo taki nakaz z chwilą wydania stanowi tytuł zabezpieczenia, wykonalny bez nadawania mu klauzuli wykonalności (art. 492 k.p.c.). Daje to możliwość wszczęcia postępowania zabezpieczającego jeszcze przed zaskarżeniem nakazu przez pozwanego i zajęcie całej kwoty dochodzonej pozwem przed zakończeniem postępowania.